Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu – Oddział w Krakowie zaprasza:

IV Rajd Szlakami Żołnierzy 1. Pułku Strzelców Podhalańskich AK - Słopnice–Beskid Wyspowy, 22–24 czerwca 2012 r.

W dniach 22–24 czerwca 2012 r. odbędzie się IV edycja rajdu edukacyjnego „Szlakami Żołnierzy 1. Pułku Strzelców Podhalańskich AK”. Głównymi organizatorami rajdu są Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie oraz Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Limanowej. W organizację rajdu włączyła się również Gmina Słopnice, Małopolska Chorągiew Harcerzy ZHR (5. KDW „Orkan”), Grupa Rekonstrukcji Historycznych 1. psp AK oraz Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Nowym Sączu.

Rajd jest adresowany przede wszystkim do młodzieży szkolnej, ale mogą w nim wziąć udział także zainteresowani najnowszą historią Małopolski uczestnicy indywidualni, którzy zostaną podzieleni na samodzielne patrole wykonujące wyznaczone przez organizatorów zadania.

Tegoroczna edycja rajdu odbędzie się w Beskidzie Wyspowym, gdzie funkcjonowały w czasie II wojny światowej struktury Obwodu AK Limanowa oraz odtwarzane były na potrzeby akcji „Burza” I batalion 1. psp AK pod dowództwem por. Jana Wojciecha Lipczewskiego „Andrzeja” oraz II batalion 1. psp AK pod dowództwem kpt. Juliana Krzewickiego „Filipa”. Poprzednio uczestnicy rajdu przemierzali szlaki Gorców (2009 r.), Beskidu Sądeckiego (2010 r.) oraz Beskidu Niskiego (2011 r.). Pomimo że większość zadań rajdowych będzie związana właśnie z okresem 1939–1945, uczestnicy rajdu poznają także historię regionu limanowskiego, będą też mieli okazję spotkać się ze świadkami historii – uczestnikami walk o niepodległość Polski, żołnierzami podziemia i ich współpracownikami.

Pierwszego dnia rajdu, w piątek 22 czerwca, planowane jest przejście ze Słopnic Górnych przez Bukowy Wierch na Mogielicę, a następnie zejście do Słopnic Królewskich i powrót do bazy rajdu w szkole podstawowej im. Jana Pawła II w Słopnicach Górnych.

W sobotę uczestnicy rajdu będą wykonywać swoje zadania w masywie Łopienia – w rejonie Słopnic Królewskich i Zaświercza. W niedzielę, 24 czerwca, będzie miało miejsce zakończenie i podsumowanie rajdu oraz wręczeniem nagród dla najlepszych patroli oraz uroczysta Msza Św. w intencji żołnierzy i współpracowników AK.


Wywiad z Dawidem Golikiem (Biuro Edukacji Publicznej IPN w Krakowie) współorganizatorem Rajdu

Skąd pomysł na organizowanie Rajdów edukacyjnych i dlaczego Oddział IPN w Krakowie zdecydował się na taką formę nauczania o historii Polski?
Rajdy edukacyjne oraz gry miejskie są sprawdzoną formą promocji najnowszej historii Polski. IPN od samego początku swojej działalności był otwarty na taki sposób edukacji młodzieży, włączał się też czynnie w imprezy rajdowe, które już istniały. Największym odzewem
i zainteresowaniem cieszyły się zawsze te rajdy, które nawiązywały do dziejów Armii Krajowej i walki Żołnierzy Wyklętych po II wojnie światowej. Sztandarowymi przedsięwzięciami tego typu były kilkudniowe przemarsze śladami „Łupaszki” na Pomorzu oraz „Ognia” na Podhalu. Od drugiej edycji rajdu szlakami żołnierzy Józefa Kurasia „Ognia”
w jego organizację włączył się również krakowski Oddział IPN i niemal co roku pojawiają się na nim pracownicy Biura Edukacji Publicznej. Z kolei od czterech lat odbywa się też inny partyzancki rajd – Szlakami Żołnierzy 1. Pułku Strzelców Podhalańskich AK. Jest to nasz autorski pomysł i jak się wydaje jedna ze sztandarowych imprez organizowanych cyklicznie przez Oddział IPN w Krakowie

Jak wyglądają przygotowania i organizacja rajdu?
Staramy się tak organizować rajdy, żeby co roku uczestnicy mogli poznawać nowe miejsca związane z patronami naszej imprezy. W przypadku rajdu poświęconemu 1. psp AK odwiedziliśmy dotychczas trzy powiaty, w których w czasie wojny odtwarzano poszczególne bataliony pułku. Pierwsza edycja rajdu miała miejsce w mateczniku partyzantów,
a więc w Gorcach – na pograniczu pow. nowotarskiego i limanowskiego. Uczestnicy mogli poznać takie miejscowości jak Szczawa i Ochotnica, a także zwiedzić Muzeum 1. psp AK. Druga edycja rajdu odbyła się w Beskidzie Sądeckim – między Szczawnicą, Piwniczną
a Łomnicą, natomiast rok temu rajd zawitał w Gorlicach i Beskidzie Niskim. W tym roku zamykamy cykl – odwiedzamy powiat limanowski, tym samym dokonując przeglądu wszystkich miejsc i punktów związanych z czterema batalionami 1. psp AK.

Jakie są korzyści nie tylko edukacyjne dla uczniów?
Celem każdego z rajdów jest nie tylko dobra zabawa i integracja młodzieży, ale poznanie realiów historycznych związanych z tematem imprezy. Rajd szlakami podhalańczyków AK jest rajdem trzydniowym, podczas którego kilkuosobowe patrole złożone z uczniów
oraz uczestników indywidualnych rywalizują ze sobą rozwiązując na punktach rajdowych różnorodne zadania. Na jednych punktach muszą wykazać się wiedzą o historii regionu
i dziejach 1. psp AK, na innych sprawnością fizyczną, sprytem i wiedzą z zakresu udzielania pierwszej pomocy. Na każdym przystanku patrol rajdowy otrzymuje poza punktami,
także dodatkowe informacje o miejscu, w którym się znajduje, oraz o strukturach Armii Krajowej i wydarzeniach kluczowych dla danego batalionu 1. psp AK. Co więcej, staramy się, żeby na każdym naszym rajdzie młodzież miała okazję spotkać się ze świadkiem historii – partyzantem, współpracownikiem podziemia, lub też osobą zajmującą się historią lokalną. Do minimum ograniczamy wykłady i pogadanki na tematy związane z rajdem – otwieramy się jednak na uczestników, namawiamy do zadawania pytań, dyskutowania z opiekunami
i naukowcami przy okazji wykonywania zadań rajdowych. Dzięki temu pozbywamy się form, które uczestnikom bardziej kojarzą się z nudną, szkolną ławą, a nie dobrą zabawą.

Skąd biorą się pomysły na organizowanie Rajdów wciąż w nowych miejscach?
To, że co roku rajdy organizowane są w innych miejscach ma też na celu zaktywizowanie kolejnych środowisk lokalnych i zainteresowanie tych ludzi ich „małą ojczyzną”. Często do wyjątkowości miejsca najtrudniej jest przekonać właśnie ludzi w nim żyjących. Tego typu impreza budzi ciekawość i refleksję. Zakładamy, że młodzi ludzie, którzy wspólnie z nami odkryją partyzanckie szlaki, pokażą je w przyszłości swoim przyjaciołom, dzieciom, wnukom...