6 kwietnia 2010 godz. 11.30-17.30
Tradycyjne �wi�to R�KAWKI pod Kopcem Krakusa
"�ycie woja i bia�ki � od narodzin do �mierci"
Obchodzone od wiek�w �wi�to trzeciego dnia Wielkanocy. Od roku 2001 odbywaj�ce si� pod Kopcem Krakusa w formie konkurs�w, pokaz�w walk, prezentacji uzbrojenia i �ycia z okresu wczesnego �redniowiecza. Pod Kopcem Krakusa mo�na zobaczy� jak wygl�da�o �ycie we wczesno�redniowiecznych osadach, rzemios�o, uzbrojenie, stroje. Mo�na spr�bowa� potraw gotowanych wed�ug przepis�w naszych przodk�w i zobaczy� jak wygl�da�y �redniowieczne potyczki zbrojne. Uzupe�nieniem jest mo�liwo�� poznania historii Kopca Krakusa, pa�stwa Wi�lan i Polan.
PROGRAM:
11.30
Prezentacja Dru�yn i Bieg Woj�w wok� Kopca
12.00
Rozpocz�cie imprezy
(Obrz�d Przywitania Wiosny: rozpalenie ognia oraz toczenie jaj i ko�aczy z kopca Krakusa)
15.00
Inscenizacja bitwy wojsk Ksi�cia Wi�lan z oddzia�ami lokalnego
w�adyki Bitwa w�r�d bicia b�bn�w i d�cia w rogi.
17.00
Tryzna
Ponadto w programie:
11.00-17.00 Medycyna �redniowieczna (Collegium Medicum UJ)
11.00-17.00 Warsztat powro�nicy
11.00-17.00 Przymierzalnia stroj�w �redniowiecznych
11.00-17.00 Pokazy �ycia codziennego we wczesnym �redniowieczu
11.00-17.00 Namiot Muzeum Archeologicznego (Oddzia� Nowa Huta)
11.00-17.00 Konkursy �sprawno�ci rycerskich�.
11.00-17.00 Jazda konna
11.00-17.00 Pokazy rzemios� tradycyjnych
kowal i ku�nia �redniowieczna
pokaz garncarstwa �redniowiecznego i pradziejowego
bednarz
mielenie zbo�a
mincerz
p�atnerz
Historia R�kawki
XV wiek - na Kopcu Krakusa odbywa�y si� tajemne obrz�dy zaduszek wiosennych, z uczt� pogrzebow� i paleniem ogni, gromionych w "Kazaniach trzemienia�skich" Micha�a z �arnowca /1497 r./.
II po�. XVI wieku "Ksi�gi Hetma�skie" Stanis�awa Sarneckiego: "Szczepili lucos z drzew osobliwych gaiki i pieni�dze szczero - srebrne, kt�re zowi� �wi�tego Jana pieni�dzmi rozsiewali/.../ i igrzyska tu rozmaite sprawowali. Prawdopodobnie zaduszki odbywa�y si� w pierwszy dzie� wiosny, i na t� okazj� wzg�rze Kopca iluminowane by�o oczyszczaj�cym ogniem, sadzono �wi�te gaiki, przypuszczalnie by dusze zmar�ych powracaj�cych w postaci ptak�w mia�y gdzie odpocz��. Z�e duchy organizuj�c pokazy walk szermiercznych i prawdopodobnie z tego samego powodu w ziemi� zaorywano monety z podobiznami �w. Jana. Aby odci�gn�� uczestnik�w poga�skiego �wi�ta w�adze ko�cielne wybudowa�y ko�ci� pod wezwaniem �w. Benedykta, w kt�rym to ko�ci�ku odpust odbywa� si� tego samego dnia co zaduszki.
XVII wiek - pierwszy raz pojawia si� nazwa Kopiec Krakusa, a tak�e nazwa R�kawka na oznaczenie wzg�rza na kt�rym usypany by� Kopiec/ s�owo r�kawka pochodzi z j�zyka staros�owia�skiego od s��w "raka, rakew" oznaczaj�cego trumn� lub gr�b/.
XVIII wiek - najtrwalszym �ladem po poga�skim �wi�cie wiosennym jest zwyczaj urz�dzania na Kopcu styp pogrzebowych za zmar�ych, kt�rym po�wi�cano chleb, jab�ka, a nade wszystko jajka, kt�re mia�y moc zjednywania dobra, obrony przed z�em, a jako ziarno �ycia zasila�y dusz� zmar�ego. To w�a�nie st�d pochodzi zwyczaj zrzucania po�ywienia ze stok�w Kopca wprost w r�ce okolicznej biedoty, kt�ry zachowa� si� do wieku XIX.
XIX wiek - R�kawka to przede wszystkim kiermaszowo - jarmarczna atrakcja, jedyna okazja dla kt�rej ca�y Krak�w �ci�ga� do Podg�rza, zabawa ludowa z jej podstawowymi atrybutami: karuzel�, hu�tawkami, katarynkami z papugami, strzelaniem z wiatr�wek, wspinaniem si� na s�up obsypany talkiem i wy�cigami w workach.
5 kwietnia 1836 roku - Dekret w�adz austriackich zakazuj�cy wej�cia na Kopiec spowodowa�, �e ludno�� cofn�a si� na Wzg�rze Lasoty, pod ko�ci� �w. Benedykta i wtedy to po raz pierwszy obrz�dek rzucania jaj i bu�ek odby� si� tu.
1846 rok - Wybudowanie wok� Kopca fortu wojskowego ostatecznie przes�dzi�o o przeniesieniu �wi�ta R�kawki pod ko�ci� �w. Benedykta.
1897 rok - Dekret w�adz austriackich zakazuj�cy zrzucania z g�ry �ywno�ci wydania z powodu dantejskich scen, kt�re si� przy tym rozgrywa�y.
I po�. XIX wieku - R�kawka to ju� tylko zabawa - festyn, z kt�rej obraz ukaza� A. Wajda w jednym z odcink�w serialu " Z biegiem lat, z biegiem dni".
XX wiek: Czym jest R�kawka ?
Czy to tylko odpust odbywaj�cy si� w trzeci Dzie� �wi�t Wielkanocnych pod Ko�ci�kiem �w. Benedykta, czy te� �lad prastarych obrz�d�w s�owia�skich? Od 2001 roku Dom Kultury "Podg�rze" organizuje R�kawk� w innej formie - wraca do jej pras�owia�skich korzeni - umo�liwiaj�c cofni�cie si� w czasie o sze�� wiek�w. Pod Kopcem Krakusa mo�na zobaczy� jak wygl�da�o �ycie we wczesno�redniowiecznych osadach, rzemios�o, uzbrojenie, stroje. Mo�na spr�bowa� potraw gotowanych wed�ug przepis�w naszych przodk�w i zobaczy� jak wygl�da�y �redniowieczne potyczki zbrojne. Uzupe�nieniem jest mo�liwo�� poznania historii Kopca Krakusa, pa�stwa Wi�lan i Polan.
Organizator:
Dom Kultury �Podg�rze�
ul. Krasickiego 18
30-515 Krak�w
podgorze@dkpodgorze.krakow.pl
www.dkpodgorze.krakow.pl
Patronat medialny:
Portal www.Krakow.zaprasza.eu
|