Pierwsza z serii indywidualnych wystaw Mikołaja Smoczyńskiego "Przedmiot, przestrzeń, fotografia" została otwarta w padzierniku 2014 roku. Druga, także w całoci oparta na pracach z Kolekcji MOCAK-u, będzie prezentować dwa najwczeniejsze cykle fotograficzne artysty: "Obiekt podwójny" oraz "The Secret Performance".
Celem wystawy "Dwa cykle" jest zestawienie przemyleń artysty na temat relacji obiektu z przestrzeniš i jej zmieniajšcych się stanów z dokumentacjš fotograficznš. Prace będš opatrzone komentarzami artysty pochodzšcymi z autorskiej publikacji "Czas przeszły. Komentarze do prac zrealizowanych w latach 19801999 (autoreferat)" wydanej przez MOCAK w 2013 roku. Artysta w "Autoreferacie" po latach analizuje poszczególne realizacje, odsłaniajšc proces mylowy i inspiracyjny, jaki towarzyszył ich powstawaniu. Tego typu odautorskie komentarze sš rzadkie i mogš być szczególnie wartociowe dla adeptów sztuki. Publikacja jest bowiem dowodem na to, że procesy twórcze sš tak samo ważne jak prace.
"Obiekt podwójny" to cykl fotografii, który powstał na bazie niezrealizowanej koncepcji malarskiej. Artysta zamierzał stworzyć serię obrazów o boku 150 cm, odpowiadajšcym rozpiętoci jego ramion. Ostatecznie jednak zrezygnował z tej koncepcji.
Z rozmontowanych blejtramów skonstruował obiekt, który stał się bohaterem cyklu fotograficznego. Fotografie sš zapisem zmagań twórcy z miejscem przedmiotu w przestrzeni. Pisał: [
] zaskoczeniem okazały się trudnoci, które napotkałem, starajšc się ustawić go w przestrzeni. Próby trwały długo i nie doprowadziły mnie do rozwišzania, które byłoby w pełni zadowalajšce. Szukajšc optymalnego ustawienia, starałem się znaleć najdoskonalszš pozycję, która ujawniałaby właciwoci obiektu.
Prace nad cyklem artysta zakończył w 1982 roku. Obiekt zaginšł w transporcie dwa lata póniej. Pozostały po nim fotografie oraz odautorskie komentarze. Smoczyński tak dowcipnie podsumował tę sytuację: Spełnił swojš funkcję i nie żałuję, że go nie ma.
Na bazie dowiadczeń z Obiektem podwójnym powstał cykl "The Secret Performance". Smoczyński pisał: Słowo ťperformanceŤ, które pojawia się w tytule tego cyklu, należy traktować umownie. Użyłem go, aby zasygnalizować istniejšcy w tych obrazach element akcji, a poprzedziłem słowem ťsecretŤ, ponieważ moje akcje były zawsze tylko dla fotografii. Były dowiadczeniem jednego. A więc jedynym dowodem, że się odbywały, sš obrazy fotograficzne. To, co charakterystyczne dla tych prac, to ich wymiary, fotografie nierzadko przedstawiajš obiekty w skali 1:1, oraz maksymalne rozszerzenie skali szaroci.
Mikołaj Smoczyński (19552009) zwišzany z Lublinem, gdzie mieszkał i pracował od czasu studiów (19751979) na UMCS. Twórca instalacji site-specific oraz monochromatycznych fotografii, które nierzadko stanowiš kreacyjny zapis jego działań w przestrzeniach galeryjnych. W twórczoci artysty z trudem oddziela się działalnoć rzebiarskš od fotografii eksperymentalnej.
Swoje prace prezentował na kilkudziesięciu wystawach indywidualnych, między innymi w San Diego (San Diego State University Art Gallery), Lyonie (E.L.A.C.), Nowym Jorku (Art in General Gallery, International Studio Program), Berlinie (IFA Galerie). Laureat wielu nagród, między innymi European Photography Award (1992) w Berlinie, i stypendysta, między innymi Quint Kirchman Projects (San Diego, 1991), Fondation dArt de la Napoule, Memorial Henry Clews (La Napoule, 1993) oraz International Program Studio (Nowy Jork, 2001). Obecnie dzieła Mikołaja Smoczyńskiego znajdujš się w zbiorach najważniejszych instytucji kultury w Polsce oraz w wielu kolekcjach zagranicznych.
|