6 kwietnia 2010 godz. 11.30-17.30

Tradycyjne święto RĘKAWKI pod Kopcem Krakusa
"Życie woja i białki – od narodzin do śmierci"

Obchodzone od wieków święto trzeciego dnia Wielkanocy. Od roku 2001 odbywające się pod Kopcem Krakusa w formie konkursów, pokazów walk, prezentacji uzbrojenia i życia z okresu wczesnego średniowiecza. Pod Kopcem Krakusa można zobaczyć jak wyglądało życie we wczesnośredniowiecznych osadach, rzemiosło, uzbrojenie, stroje. Można spróbować potraw gotowanych według przepisów naszych przodków i zobaczyć jak wyglądały średniowieczne potyczki zbrojne. Uzupełnieniem jest możliwość poznania historii Kopca Krakusa, państwa Wiślan i Polan.

PROGRAM:

11.30
Prezentacja Drużyn i Bieg Wojów wokół Kopca

12.00
Rozpoczęcie imprezy
(Obrzęd Przywitania Wiosny: rozpalenie ognia oraz toczenie jaj i kołaczy z kopca Krakusa)

15.00
Inscenizacja bitwy wojsk Księcia Wiślan z oddziałami lokalnego
władyki Bitwa wśród bicia bębnów i dęcia w rogi.

17.00
Tryzna


Ponadto w programie:

11.00-17.00 Medycyna Średniowieczna (Collegium Medicum UJ)
11.00-17.00 Warsztat powroźnicy
11.00-17.00 Przymierzalnia strojów średniowiecznych
11.00-17.00 Pokazy życia codziennego we wczesnym średniowieczu
11.00-17.00 Namiot Muzeum Archeologicznego (Oddział Nowa Huta)
11.00-17.00 Konkursy „sprawności rycerskich”.
11.00-17.00 Jazda konna
11.00-17.00 Pokazy rzemiosł tradycyjnych
kowal i kuźnia średniowieczna
pokaz garncarstwa średniowiecznego i pradziejowego
bednarz
mielenie zboża
mincerz
płatnerz

Historia Rękawki
XV wiek - na Kopcu Krakusa odbywały się tajemne obrzędy zaduszek wiosennych, z ucztą pogrzebową i paleniem ogni, gromionych w "Kazaniach trzemieniańskich" Michała z Żarnowca /1497 r./.
II poł. XVI wieku "Księgi Hetmańskie" Stanisława Sarneckiego: "Szczepili lucos z drzew osobliwych gaiki i pieniądze szczero - srebrne, które zowią świętego Jana pieniędzmi rozsiewali/.../ i igrzyska tu rozmaite sprawowali. Prawdopodobnie zaduszki odbywały się w pierwszy dzień wiosny, i na tę okazję wzgórze Kopca iluminowane było oczyszczającym ogniem, sadzono święte gaiki, przypuszczalnie by dusze zmarłych powracających w postaci ptaków miały gdzie odpocząć. Złe duchy organizując pokazy walk szermiercznych i prawdopodobnie z tego samego powodu w ziemię zaorywano monety z podobiznami św. Jana. Aby odciągnąć uczestników pogańskiego święta władze kościelne wybudowały kościół pod wezwaniem św. Benedykta, w którym to kościółku odpust odbywał się tego samego dnia co zaduszki.
XVII wiek - pierwszy raz pojawia się nazwa Kopiec Krakusa, a także nazwa Rękawka na oznaczenie wzgórza na którym usypany był Kopiec/ słowo rękawka pochodzi z języka starosłowiańskiego od słów "raka, rakew" oznaczającego trumnę lub grób/.
XVIII wiek - najtrwalszym śladem po pogańskim święcie wiosennym jest zwyczaj urządzania na Kopcu styp pogrzebowych za zmarłych, którym poświęcano chleb, jabłka, a nade wszystko jajka, które miały moc zjednywania dobra, obrony przed złem, a jako ziarno życia zasilały duszę zmarłego. To właśnie stąd pochodzi zwyczaj zrzucania pożywienia ze stoków Kopca wprost w ręce okolicznej biedoty, który zachował się do wieku XIX.
XIX wiek - Rękawka to przede wszystkim kiermaszowo - jarmarczna atrakcja, jedyna okazja dla której cały Kraków ściągał do Podgórza, zabawa ludowa z jej podstawowymi atrybutami: karuzelą, huśtawkami, katarynkami z papugami, strzelaniem z wiatrówek, wspinaniem się na słup obsypany talkiem i wyścigami w workach.
5 kwietnia 1836 roku - Dekret władz austriackich zakazujący wejścia na Kopiec spowodował, że ludność cofnęła się na Wzgórze Lasoty, pod kościół św. Benedykta i wtedy to po raz pierwszy obrządek rzucania jaj i bułek odbył się tu.
1846 rok - Wybudowanie wokół Kopca fortu wojskowego ostatecznie przesądziło o przeniesieniu święta Rękawki pod kościół św. Benedykta.
1897 rok - Dekret władz austriackich zakazujący zrzucania z góry żywności wydania z powodu dantejskich scen, które się przy tym rozgrywały.
I poł. XIX wieku - Rękawka to już tylko zabawa - festyn, z której obraz ukazał A. Wajda w jednym z odcinków serialu " Z biegiem lat, z biegiem dni".

XX wiek: Czym jest Rękawka ?
Czy to tylko odpust odbywający się w trzeci Dzień Świąt Wielkanocnych pod Kościółkiem św. Benedykta, czy też ślad prastarych obrzędów słowiańskich? Od 2001 roku Dom Kultury "Podgórze" organizuje Rękawkę w innej formie - wraca do jej prasłowiańskich korzeni - umożliwiając cofnięcie się w czasie o sześć wieków. Pod Kopcem Krakusa można zobaczyć jak wyglądało życie we wczesnośredniowiecznych osadach, rzemiosło, uzbrojenie, stroje. Można spróbować potraw gotowanych według przepisów naszych przodków i zobaczyć jak wyglądały średniowieczne potyczki zbrojne. Uzupełnieniem jest możliwość poznania historii Kopca Krakusa, państwa Wiślan i Polan.

Organizator:
Dom Kultury „Podgórze”
ul. Krasickiego 18
30-515 Kraków
podgorze@dkpodgorze.krakow.pl
www.dkpodgorze.krakow.pl

Patronat medialny:
Portal www.Krakow.zaprasza.eu