45 lat pracy artystycznej
Jerzy Gra�ek - aktor, pedagog, re�yser

Do teatru trafi� jeszcze przed studiami aktorskimi w ��dzkiej PWSTiF. Jako absolwent Liceum Plastycznego zosta� zatrudniony w sezonie 1964/65 w Teatrze Lalki i Aktora �Ateneum� w Katowicach. Tu nie wykorzystano jednak jego talent�w plastycznych, zatrudniono go natomiast jako adepta w zespole aktorskim. Debiutowa� 28 listopada 1969 roku na scenie Teatru Polskiego w Bydgoszczy rol� Wac�awa w Zem�cie Fredry w re�yserii Kazimierza �astawieckiego. W ci�gu kilku pierwszych sezon�w by� zaanga�owany w teatrach Olsztyna, �odzi i Wroc�awia. Dyrektor Krystyna Skuszanka zaprosi�a go do zespo�u Teatru im. J. S�owackiego w 1974 roku. Ze scen� t� by� zwi�zany przez dwana�cie lat, podczas kt�rych stworzy� wiele wybitnych r�l, przede wszystkim w repertuarze klasycznym na czele z postaciami: Su�kowskiego w Su�kowskim �eromskiego w re�yserii Jerzego Zegalskiego i Adama, Brata Alberta w Bracie naszego Boga Wojty�y w re�yserii Krystyny Skuszanki. Do Starego Teatru zosta� zaanga�owany w 1986 roku i pozostaje w jego zespole do dzi�.
Jerzy Gra�ek - aktor dynamiki i si�y, skupiony i precyzyjny - zaskakuj�cy w swych licznych metamorfozach. Harmonijnie ��czy mroczny dramatyzm z autoironi� i naturaln� vis comica. Doskona�e warunki sceniczne zadecydowa�y, i� w pierwszych latach jego emploi obfitowa�o w role amant�w, tragicznych i romantycznych bohater�w, m.in.: szekspirowskich Makbeta i Hamleta, Zbigniewa w Mazepie S�owackiego czy Astrowa w Wujaszku Wani i Trigorina w Mewie Czechowa. Spotkanie z Rudolfem Zio�o otworzy�o nowy etap jego aktorskich poszukiwa�. Role zagrane w inscenizacjach tego re�ysera: Dr Bormentala w Psim sercu Bu�hakowa, Awinowickiego w Ma�ym biesie So�ogubowa, Melchiora Ab�oputo w Onych Witkacego (w Teatrze S�owackiego) i Miko�aja Podszewki w �nie nocy letniej Szekspira (w Starym Teatrze) poprzez sw� teatraln� barwno��, gatunkowy synkretyzm ukaza�y wielowymiarowo�� jego aktorskich mo�liwo�ci.
Prac� w Starym Teatrze rozpocz�� od obsypanej nagrodami roli Barnabasa Nedostala w Wio�nie Narod�w w Cichym Zak�tku Nowaczy�skiego w re�yserii Tadeusza Bradeckiego. Artysta stworzy� posta� doskonale komiczn�, ciep�� i wzruszaj�c�, a trawestacja j�zyka czeskiego w jego wykonaniu by�a mistrzostwem. Kolejne role we wsp�pracy z tym re�yserem to m.in.: szale�czy w swym �galopie�, dynamiczny Hrabia Hufnagiel w Operetce Gombrowicza, przepojone ba�niow� egzotyk� postacie Mustafy, Dottore, Gaspara Soareza w R�kopisie znalezionym w Saragossie Potockiego czy farsowo-komiczny Pompeiusz w Miarce za miark� Szekspira. Wielowymiarowe kreacje stworzy� aktor pod kierunkiem Andrzeja Wajdy: Sendera w Dybuku An-skiego, Klaudiusza w Hamlecie (IV) Szekspira - skrywaj�cego pod mask� bezwzgl�dnego cynika, cz�owieka zagubionego moralnie (przejmuj�ca scena modlitwy) i nasyconego brutaln� si�� Czepca w Weselu Wyspia�skiego (nagroda XVIII Opolskich Konfrontacji Teatralnych Klasyka Polska). W dramacie Calderona de la Barci �ycie jest snem w inscenizacji Jerzego Jarockiego zbudowa� z�o�on� psychologicznie, wieloznaczn� posta� Clarina - b�azna-filozofa. Miko�aj Grabowski, z kt�rym artysta wsp�pracuje od wielu lat, powierzaj�c mu role w swych ostatnich inscenizacjach, wykorzysta� naturalny dystans, autoironi�, ostr� dyscyplin� formaln� aktora. Postacie Ksi�cia i Ojca w Tangu Gombrowicz i Ojca w Trans- Atlantyku wg Gombrowicza (nagroda aktorska na VIII Mi�dzynarodowym Festiwalu Gombrowiczowskim), a tak�e Prymasa w Wyzwoleniu Wyspia�skiego stanowi� integraln� cz�� groteskowo-prze�miewczego ducha przedstawie� re�ysera. Artysta perfekcyjnie wpisa� si� w trudn� rzeczywisto�� przedstawie� re�ysera m�odego pokolenia Jana Klaty: Agamemnon w odhumanizowanym �wiecie Oresteji Ajschylosa i wzruszaj�cy Jan Skrzetuski w zderzeniu z pogruchotanym mitem narodowego bohaterstwa.
Jedn� z najwi�kszych teatralnych przyg�d Jerzego Gra�ka by�a uwie�czona ogromnym sukcesem praca nad rol� Shylocka w Kupcu Weneckim Szekspira na Cork Midsummer Festival 2005 w Irlandii. Artysta zagra� w j�zyku Szekspira w mi�dzynarodowej obsadzie. Jego rola, jak zgodnie podkre�lali krytycy, by�a najsilniejszym punktem przedstawienia re�ysera Pata Kiernana. �Gra�ek wyrasta nad wszystkich innych(...)gra zgodnie z tekstem, z g��bi� intelektualn�, kt�ra dor�wnuje si�� logice emocji. Rola ta stanowi etyczne j�dro sztuki. (�Irish Times�, 20 czerwca 2005)