Stowarzyszenie Willa Decjusza i Redakcja �Krytyki Politycznej� zapraszaj� w �rod�, 4 listopada, o godz. 17.00 na spotkanie pt. �Inteligencja spo�ecznie zaanga�owana � etos lewicy�. Go��mi spotkania prowadzonego przez Micha�a Sutowskiego (�Krytyka Polityczna�) b�d� prof. Bronis�aw �agowski i prof. Andrzej Mencwel. Punktem wyj�cia dyskusji b�d�cej pr�b� o�ywienia etosu inteligencji zaanga�owanej w �ycie kulturalne i artystyczne w Polsce XXI wieku b�dzie ksi��ka prof. Mencwela, �Etos lewicy�.

�Etos Lewicy� to ksi��ka po�wi�cona tradycji polskiej lewicy z prze�omu XIX i XX wieku pokazuje, jak wielk� wykonano w Polsce prac� na rzecz spo�ecznego post�pu, walki z przes�dami, ciasnot� umys�ow�. Historie polskich spo�ecznik�w i intelektualist�w, pozytywist�w i marksist�w, anarchist�w i pa�stwowc�w � Brzozowskiego, Abramowskiego, Krzywickiego czy Kelles-Krauza � to opowie�ci o tym, jak w naszym kraju pr�bowano opisa� i zmieni� �wiat. Zrozumie� lokalny kontekst i wpisa� go w procesy og�lne � nowoczesno�� i europejski kapitalizm. Pr�by te r�ni�o wiele, ale ��czy�a idea, �e ludzki �wiat tworzymy my sami, �e w dotychczasowym kszta�cie jest on niesprawiedliwy i domaga si� naprawy, a jego ulepszenie wymaga nowoczesnych narz�dzi opisu. My�le� i dzia�a� jednocze�nie, teoretyzowa� i praktykowa� polityczn� napraw� �wiata � oto przes�anie �Etosu lewicy�.

��w roku 1984, a wi�c w �rodku tamtych �ciemnych lat�, podj��em decyzj� napisania ksi��ki Etos lewicy, kt�r� do roku 1987 napisa�em (ukaza�a si� dopiero w 1990, bo tak w�wczas drukowano). Cho� by�a to habilitacja, kt�ra zosta�a przyj�ta, motywy, jakie mn� powodowa�y poza nauk� wykracza�y. Chcia�em mianowicie dowie��, �e lewica w Polsce ma inn� w�asn� tradycj�, ni� bolszewicka, kt�ra w roku 1981 by�a zbrojna ju� tylko w nag� przemoc; chcia�em te� powr�ci� do w�a�ciwego tej tradycji j�zyka i wsp�cze�nie go o�ywi�, bo bez �ywego j�zyka nie ma �ywych idei. Zadania te, mimo �e od czasu, gdy je wyznaczy�em, min�o prawie �wier� wieku, pozostaj� nadal aktualne, wierz� zatem, �e Etos lewicy czeka jeszcze na swoj� por�.�

Andrzej Mencwel (1940) �  kulturoznawca, historyk idei, tw�rca Instytutu Kultury Polskiej UW, wybitny znawca m.in. tw�rczo�ci Stanis�awa Brzozowskiego, a tak�e idei paryskiej �Kultury�, laureat nagrody Polskiego PEN Clubu im. Jana Strzeleckiego. Autor licznych ksi��ek, m.in. �Sprawa sensu� (1971), �Stanis�aw Brzozowski  �  kszta�towanie my�li krytycznej� (1976), �Spoiwa� (1983), �Przedwio�nie czy potop� (1997), �Wyobra�nia antropologiczna� (2006), �Rodzinna Europa po raz pierwszy� (2009).

Autor o ksi��ce: �Pisa�em j� w latach 1985 � 1987, pod wieloma wzgl�dami schy�kowych, a poza pasj� odkrywania pobudza�y mnie dwa jeszcze do�wiadczenia  �  dojmuj�ca pustka ideowa tamtej w�adzy i jej adherent�w, kt�rzy lewic� si� mienili; �ywio�owy p�d intelektualist�w i artyst�w ku prawicy oraz jej dynamiczna kulturalna dominacja. Chcia�em dowie��, �e lewica w Polsce ma inn� ni� oficjalna tradycj�, a tak�e w�asny j�zyk, idee i kultur�. Na ile mi si� to uda�o, nie mnie ocenia�, w ka�dym razie moich syn�w przekona�em, �e jest to tradycja i kultura prawowita. Sk�ama�bym dzisiaj m�wi�c, �e mi na tym nie zale�a�o.�

Fragmenty ksi��ki:
�Ka�dy historyczny precedens ma swoje momenty farsowe i tragiczne. Nic jednak nie mo�e przes�oni� wymowy tego obrazu: ��d� sta�a w ciszy i bezruchu, robotnicy wznosili barykady, kozacy strzegli kapita�u. Ruch robotniczy na ziemiach polskich przesta� by� odt�d inteligenckim teorematem, a socjalizm zjawiskiem ko�kowym. R�wnie� zagadnienie niepodleg�o�ci zosta�o na nowo postawione. To po buncie ��dzkim powsta�y zar�wno Polska Partia Socjalistyczna, jak i Socjaldemokracja Kr�lestwa Polskiego. Abramowski powtarza� w ekstazie: �Bo czas ju� nadszed�! Zeit ist schon gekommen!�.

�Jest faktem z kolei, �e has�o �demokracja ludowa� by�o z pocz�tku u�ywane przez teoretyk�w i publicyst�w zar�wno PPR, jak i PPS. Ma�o kto ju� jednak dzisiaj pami�ta, z wyj�tkiem niekt�rych zawodowych historyk�w, �e has�o to oznacza�o w�wczas pewn� projektowan� powa�nie rzeczywisto�� spo�eczn�. Demokracja ludowa mia�a by� nowym typem ustrojowym, �trzeci� drog�� pomi�dzy radzieckim wzorcem dyktatury proletariatu a zachodni� koncepcj� demokracji parlamentarnej. To w�a�nie teoretycy i publicy�ci PPS (Julian Hochfeld zw�aszcza, ale nie on jeden), nie za� PPR (W�adys�aw Gomu�ka, z kt�rym si� ono kojarzy) has�o to wype�nili oryginaln� tre�ci� polityczn�, uczynili je synonimem syntezy spo�ecznego rewolucjonizmu i republika�skiego demokratyzmu.�

4 listopada (�roda), Willa Decjusza, godz. 17.00, wst�p wolny