Wystawa czasowa: 16.10.2020�31.08.2021
Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli, ul. Krakowska 46, Dom Esterki
wt.�ndz. 10.00�19.00
***
Syberia ju� tu jest. Po��czenie Krakowa z syberyjsk� P�noc� jest namacalne i trwa�e, pi�kne i zaskakuj�ce. Na wystawie mo�na zobaczy� to, co przywie�li z Syberii ludzie powracaj�cy z zes�ania, b�d�cego kar� za udzia� w powstaniu styczniowym, jak te� ci, kt�rzy wyjechali w tamte strony dobrowolnie, by prze�y� przygod� i zdoby� bogactwa. A by�o to w czasach, gdy dzie�mi byli dziadkowie dzisiejszych dziadk�w!
Kogo napotkali polityczni wi�niowie caratu? A co przydarzy�o si� poszukiwaczom z�ota i chciwym marzycielom?
Jedni robili tam interesy, inni rozwijali nauk�, byli tacy, co zaznali ocalenia i mi�o�ci; niekt�re historie sko�czy�y si� za� dramatem.
Jedno jest wsp�lne wszystkim � w pozornym pustkowiu spotykali innych ludzi � �yj�cych nad Cie�nin� Beringa Czukcz�w, Aleut�w, Koriak�w, Ewen�w z g�rskich osad Kamczatki, Selkup�w z las�w w okolicach rzeki Taz i Nie�c�w z kani�skiej tundry oraz P�wyspu Jamalskiego.
Na wystawie zobaczymy przywiezione z P�nocy futrzane ubrania, postaci morskich my�liwych siedz�cych w male�kich kajakach, arkan do kierowania stadem renifer�w, inuickie amulety, �lubny str�j kobiecy b�d�cy tak�e ubiorem szamanki. Kto� za�piewa o nienieckiej dziewczynie.
Od 2016 roku badacze z Muzeum Etnograficznego wyprawiali si� na Syberi� w �lad za syberyjsk� kolekcj�, by tam spotka� wsp�cze�nie �yj�cych ludzi. Wyprawy te, jak i badania archiwalne w innych kolekcjach syberyjskich pozwoli�y rozwi�za� kilka zagadek. O szczeg�ach etnograficznych �ledztw opowiadamy na stronie internetowej naszego muzeum, specjalnie do tego powo�anej.
Wystawa jest okazj�, by spotka� uczonego i zes�a�ca Benedykta Dybowskiego; Lilian� Aslapow�, Koriaczk� z Pietropaw�owska (jej prawdziwe imi� to Eweki); Izydora Soba�skiego, ukaranego zes�aniem do Guberni tobolskiej; Zinoid� Barmicz � Nienk� � s�dziw� posiadaczk� szama�skiego stroju swej babki z Omy, osady znad Morza Barentsa; podr�nika i poszukiwacza z�ota Konstantego Podhorskiego; Stanis�awa Nuteventina, czukockiego artyst�, tworz�cego rze�by w kle morsa; tajemniczego zes�a�ca Jana �urakowskiego; starszego ju� Paw�a Kuboljewa z selkupskiej osady Ratta. Wszyscy oni spotykaj� si� z nami, by wsp�lnie przyjrze� si� temu, co doprowadzi�o do utworzenia si� polsko-syberyjskich po��cze�.
Wystaw� wsp�tworz� tak�e zwierz�ta i duchy. Te z przesz�o�ci i te jak najbardziej wsp�czesne. Wszystkie te g�osy cicho snuj� p�nocn� opowie��.
***
Wystawa bazuje na wynikach wsp�czesnych bada� terenowych na Syberii prowadzonych przez MEK w latach 2016�2019. Badania zosta�y sfinansowane ze �rodk�w Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, w ramach projektu pn. �Antropologiczna reinterpretacja kolekcji syberyjskiej ze zbior�w Muzeum Etnograficznego w Krakowie pochodz�cej od polskich badaczy Syberii XIX wieku�. Projektem kierowa�a prof. UJ dr hab. Gra�yna Kubica-Heller, a badania prowadzili Andrzej Dybczak, Jacek Kukuczka i Magdalena Zych.
Zesp� kuratorski: Andrzej Dybczak, Jacek Kukuczka, Anna Zabdyrska, Magdalena Zych
Projekt aran�acji wystawy: Anna Zabdyrska
______________________
Dofinansowano ze �rodk�w Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodz�cych z Funduszu Promocji Kultury.
www.etnomuzeum.eu/syberia

mat. MEK Muzeum Etnograficzne w Krakowie